Ustawa z dnia 9 marca 2017 roku o systemie monitorowania drogowego przewozu towaru (Dz.U. z 2017 r. poz. 708) wprowadziła do polskiego porządku prawnego instytucje mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego (głównie w zakresie wyłudzeń podatku VAT).
Obowiązki podmiotów uczestniczących w przewozie
Narzędziem które służy do dokonywania odpowiednich zgłoszeń przewozu tzw. towarów wrażliwych (m.in. m.in. paliwa silnikowe, biodiesel, oleje smarowe, rozcieńczalniki, alkohole skażone, oleje roślinne, rozpuszczalniki, susz tytoniowy) jest SENT czyli system rejestracji i monitorowania przewozu towarów (obsługiwany za pośrednictwem usługi e-Przewóz na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych – PUESC)
Podmiot wysyłający jest obowiązany, przed rozpoczęciem przewozu towaru dokonać zgłoszenia przewozu i uzyskać numer referencyjny. Następnie jego aktualizacji, uzupełnienia dokonuje przewoźnik. Ma on obowiązek uzupełnić zgłoszenie przed rozpoczęciem przewozu towaru, między innymi informacjami o środku transportu, swojej licencji, planowanej dacie zakończenia przewozu, miejscu dostawy towaru (dane wskazane w ustawie). Podmiot odbierający zamyka zgłoszenie (wpisuje datę zakończenia przewozu) wcześniej uzupełniając je o informację o odbiorze towaru (czy wszystko jest zgodne), nie później niż w następnym dniu roboczym po dniu dostarczenia towaru.
Co w przypadku braku zgłoszenia?
W zależności od pomiotu (wysyłający, odbierający, przewoźnik) oraz rodzaju obowiązków na nich ciążących za niewywiązanie się z nich ustawodawca przewidział poważne kary. Grzywna może sięgać aż 20 tys. złotych.
Jeżeli podczas kontroli organ kontrolujący stwierdzi niezgodność rodzaju, ilości, masy bądź objętości przewożonego towaru z tymi podanymi w zgłoszeniu, na środek transportu lub towar mogą zostać nałożone zamknięcia urzędowe, a od przewoźnika pobrana kaucja w wysokości 1000 zł.
Często jednak zdarza się, zwłaszcza w przypadku przewoźników, że nie dokonują oni zgłoszenia do systemu, gdyż z ich wiedzy wynika, że przewożony towar nie należy do kategorii „wrażliwych”. Organ celno – skarbowy dokonujący kontroli towarów może w takim przypadku dokonać zatrzymania towaru z uwagi na ujawnienie niedokonania zgłoszenia. Za przechowywanie towaru lub pojazdu pobierane są opłaty, za które odpowiadają wspólnie przewoźnik oraz podmiot zobowiązany do zgłoszenia przewozu. W takiej sytuacji organ pobiera próbkę towaru, która podlega badaniu, wskutek którego towar może zostać zaklasyfikowany jako wrażliwy. Dalsza procedura mająca na celu odzyskanie towaru oraz częstokroć środka transportu zależy od wielu czynników, m.in. charakteru danego postępowania, zakresu kontroli oraz szybkości reakcji przewoźnika. W pewnych sytuacjach, możliwy jest nawet dalszy transport bez zatrzymywania pojazdu i środka transportu.
Podsumowując należy wskazać, iż stosowana procedura może być najbardziej uciążliwa dla przewoźników, którzy zazwyczaj nie mają danych rzeczywistych na temat pochodzenia i jakości towaru (mogą się one różnić od informacji przekazywanych na dokumentach dostawy) a przejmując towar do przewozu to na nich spoczywa obowiązek dokonania zgłoszenia.
